पत्रकार सुरेश छन्त्याल – शब्द र सेवाको संगम

म पत्रकार सुरेश छन्त्याल, गलकोटको माटो र जनताको आवाजसँग गहिरो सम्बन्ध राख्ने एक साधारण तर समर्पित व्यक्ति।

मेरो यात्रा कुनै पद वा सम्मानको खोजी होइन, सत्य, सूचना र समाजको सेवामा समर्पण हो। बाल्यकालमै मैले देखेको गाउँको यथार्थ—अभाव, मौन पीडा, अनि आवाजविहीन समुदायको संघर्ष—ले मलाई पत्रकारितातर्फ आकर्षित गर्यो। रेडियोको आवाजमा भविष्य देख्ने र आफ्नो समाजको कथा सबैले सुन्न सक्ने गरी सुनाउने सपना त्यतिबेलै पलाएको थियो।

यस यात्रामा सहज बाटो कहिल्यै थिएन। पैदलै गाउँ–गाउँ पुगेर समाचार संकलन गर्नुपर्थ्यो, कहिले आर्थिक कठिनाइ, कहिले दबाब र चुनौतीको सामना गर्नुपर्थ्यो। तर सत्य बोल्ने, तथ्य प्रस्तुत गर्ने, र जनताको पक्षमा उभिने मेरो संकल्प कहिल्यै डगमगाएन।

आजसम्म मैले घुम्टे खबर, रेडियो रेसुङ्गा, सामुदायिक रेडियो गलकोट एफएम, गलकोट साप्ताहिक, सारठी एफएम जस्ता संचार माध्यममा काम गर्दै जनताको मुद्दा, आवाज र संस्कृतिलाई मञ्चमा पुर्याएको छु। घुम्टे सांस्कृतिक संरक्षण मञ्चजस्ता संस्थासँग आवद्ध भई सांस्कृतिक धरोहर जोगाउने प्रयास पनि निरन्तर चलाइरहेको छु। विशेषगरी शारीरिक अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको हक अधिकारका लागि म वकालत गर्छु, उनीहरूको कथा सुन्छु, र त्यो कथा संसारसम्म पुर्याउन प्रयास गर्छु।

मेरो भविष्य दृष्टि स्पष्ट छ— पत्रकारिता र सामाजिक सेवाको संगममार्फत स्थानीय आवाजलाई राष्ट्रिय मात्र होइन, अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चसम्म पुर्याउने। आधुनिक प्रविधिको प्रयोग गर्दै सामुदायिक रेडियोको प्रभावकारिता बढाउने, र प्रत्येक आवाजलाई सुन्ने र सम्बोधन गर्ने वातावरण निर्माण गर्ने। म विश्वास गर्छु— निष्पक्ष, तथ्यपूर्ण र संवेदनशील पत्रकारिताले मात्र समाजमा वास्तविक परिवर्तन ल्याउन सक्छ। र यही विश्वास मेरो यात्राको ऊर्जा हो। शब्द र सेवा दुवैमा समर्पण गलकोटको जनजीवन, संस्कृति र समस्याहरूको दस्तावेजीकरण गर्दै ती आवाजलाई मञ्चमा पुर्याउने व्यक्ति हुन् — पत्रकार सुरेश छन्त्याल। पत्रकारितालाई पेशा मात्र नभई सामाजिक उत्तरदायित्वका रूपमा आत्मसात् गरेका उनी, सूचनाको अधिकार र मानवअधिकारको वकालत गर्दै निरन्तर अग्रपंक्तिमा रहँदै आएका छन्।

व्यक्तिगत प्रेरणा बाल्यकालमै गाउँको वास्तविकता, अभाव, र आवाजविहीन समुदायको पीडा देख्दा सुरेश छन्त्यालले बुझेका थिए — सूचना नै परिवर्तनको आधार हो। रेडियोबाट सुनेका समाचार र अनुभवले उनलाई पनि आफ्नो समाजको कथावाचक बन्न प्रेरित गर्यो। यही कारण उनले पत्रकारिता रोजे, जसले उनलाई जनताको पक्षमा बोल्ने शक्ति दियो। संघर्षको यात्रा सुरुवाती दिनहरू सजिला थिएनन्। सीमित स्रोतसाधन, ग्रामीण भौगोलिक चुनौती, र पत्रकारितामा आवश्यक उपकरणको अभावका बीच उनले गाउँ–गाउँ पैदल यात्रा गर्दै समाचार संकलन गरे। कहिले कार्यक्रम कभर गर्न टाढा–टाढासम्म पुग्दा आर्थिक समस्या झेल्नुपर्यो, कहिले संवेदनशील मुद्दामा लेख्दा दबाब सहनुपर्यो। तर सत्य बोल्ने र लेख्ने संकल्प कहिल्यै कमजोर भएन। उपलब्धि र योगदान रेडियो रेसुङ्गा, स्काई एफएम, रुरु एफएम, गलकोट एफएम, गलकोट साप्ताहिक लगायत थुप्रै सञ्चारमाध्यममा सक्रिय।

घुम्टे सांस्कृतिक संरक्षण मञ्च जस्ता संस्थासँग आवद्ध भई संस्कृति संरक्षणमा योगदान। शारीरिक अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको हक अधिकारका लागि सचेतना अभियान र वकालत। स्थानीय समाचार र तथ्यमा आधारित रिपोर्टिङमार्फत आम जनताको मुद्दा उठान। ऐतिहासिक, सामाजिक र आर्थिक अनुसन्धानमा चासो राखी सामग्री प्रकाशन, जस्तै मध्ययुगीन युरोप सम्बन्धी सामग्री। भविष्य दृष्टि सुरेश छन्त्यालको दृष्टि स्पष्ट छ — पत्रकारिता र सामाजिक सेवाको माध्यमबाट स्थानीय आवाजलाई राष्ट्रिय मञ्चसम्म पुर्याउने।

उनी सूचना प्रवाहमा आधुनिक प्रविधिको प्रयोग बढाउने, सामुदायिक रेडियोको प्रभावकारिता विस्तार गर्ने, र अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको अधिकार कार्यान्वयनमा ठोस कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने योजनामा छन्। उनको विश्वास छ — जब पत्रकारिता निष्पक्ष, तथ्यपूर्ण र संवेदनशील हुन्छ, तब मात्र समाजले वास्तविक परिवर्तन अनुभव गर्न सक्छ।